Buurserzand
- Erfgoed ontdekken
- Eten en drinken
- Fietsen
- Hardlopen
- Geschikt voor rolstoel
- Wandelen
- Bekijk alle routes
Magische rust van de natuur
Het Buurserzand - ik kom er helemaal tot rust. De heide in de zomer, het geluid van de groene specht, de schoonheid van de zeldzame klokjesgentiaan en een ree in de verte. Het landschap met de eeuwenoude jeneverbesstruiken, de bossen, de vennen en de cultuurhistorie verrast je bij elke stap. Ik nodig je van harte uit om het Buurserzand zelf te komen ervaren, het is magisch.
Simone Damhof
Boswachter van dit gebied
Over het gebied
Bij de naam Buurserzand verwacht je misschien een droog en kaal gebied. In werkelijkheid ligt hier een opvallend natte heide met vennetjes. De afwisseling van heide, stukjes bos, kleine akkers en stuifzandheuveltjes maakt dit tot een geliefd wandelgebied.
Eropuit in het Buurserzand
Door het Buurserzand lopen verschillende wandel- en fietsroutes. Ook voor wie minder goed ter been is, is een bezoek aan dit natuurgebied de moeite waard. Vanaf Infocentrum De Wakel neemt de boswachter je mee in de elektrokar de Wakelexpress. Zo kan iedereen genieten van de heide met de kenmerkende jeneverbessen, de vennen met kwakende kikkers in het voorjaar en de oudere eikenbosjes met spechten en boomklevers. Hoor je onderweg een deuntje dat doet denken aan de Vijfde Symfonie van Beethoven? Dan heb je een geelgors te pakken. Uitkijkpunt Rietschot is een perfecte plek om vogels te spotten. Je hebt daar een mooi panorama over de heide. Het Buursermeertje is een mooie plek om te pauzeren en om ’s zomers pootje te baden. Een gebied dat zich uitstekend leent voor verschillende activiteiten, zoals een sfeervolle muzikale wandeling: hou onze social media kanalen en de agenda op onze website in de gaten.
De wandelroute van 5 kilometer brengt je niet alleen langs al dit natuurschoon, maar je komt ook langs de historische boerderij De Bommelas. Waarschijnlijk vernoemd naar de eerste bewoner, Gerrit Jan Keizers. Deze dondersteen – oas in het Twents – hield wel van een feestje en ging graag aan de boemel. Dat leverde hem de bijnaam ‘bommel-oas’ op. Een voorproefje zien van je wandeling? In dit filmpje kun je alvast op pad met boswachters Ellen en Simone.
Reeën spotten vanuit de fotografie- en observatiehut
Een ontmoeting met Bambi of onze oude 'Rietschotbok' is groot. Door de afwisseling van bos, heide, vennen, akkertjes en graslanden voelen reeën zich thuis. 's Ochtends heel vroeg of 's avonds als de zon wegzakt achter de jeneverbessen kom je ze vast tegen. Wandelaars die optimaal willen genieten kunnen bij infocentrum De Wakel terecht voor het gidsje 'Reeën herkennen', maar we plaatsten ook veel info online. Vanaf 2022 is ook onze mobiele fotografie- en observatiehut te huur. We plaatsen deze hut op een plek waar we op dat moment veel reeën spotten.
Harrevelder Schans en Galgenslat
Tijdens de Tachtigjarige Oorlog was het Buurserzand een belangrijk strategische plek. Soldaten bouwden er in 1590 een verdedigingswerk, de Harrevelder Schans. De sporen kun je nog terugvinden in het landschap. Volg vanaf de parkeerplaats 'Ronde Bulten' een van de wandelroutes en je komt vanzelf langs de Harrevelder Schans. Boswachters Ellen en Simone maakten er een vlog over: wandelen in het Buurserzand.
Maar ook het Galgenslat is bijzonder, een mooi vredig stukje bos en heide met twee vennetjes. Dat was 250 jaar geleden wel anders! Menig misdadiger wachtte hier zijn eindpunt, de strop. De laatste executie vond al enige tijd geleden plaats. Op 2 november 1767 moesten Rotger Twenhuizen en zijn drie maten hun diefstallen met de dood bekopen op het Galgenslat. Wil je nog wat verder lopen? Dan is een bezoekje aan de vlonder aan de Waarveldweg een aanrader, met mooi uitzichtpunt over het water van de Steenhaarlaagte.
Klokjesgentiaan
Het is flink zoeken, maar eenmaal gevonden zie je ze ineens op meer plekken. Het is de zeldzame klokjesgentiaan. Alleen op de vochtige stukken van het Buurserzand zul je deze plant aantreffen tussen dopheide, zonnedauw en beenbreek. In de zomermaanden is de klokjesgentiaan goed te herkennen aan zijn felblauwe bloemen. Die trekken ook het gentiaanblauwtje aan. Deze vlinder legt zijn eitjes enkel en alleen op de klokjesgentiaan; het voedsel voor de rupsen. Eenmaal volgevreten laat de rups zich vallen in de hoop een lift te krijgen naar een nest van de steekmier. Dat doen mieren maar al te graag, want de rups scheidt een aantrekkelijke, mierzoete stof uit. In het mierennest wordt de rups goed verzorgd en verpopt hij zich tot vlinder. Dan is het een kwestie van snel naar buiten, voordat de mieren hem te grazen nemen.
De driehoeksverhouding van plant, vlinder en mier is kwetsbaar. Mist er een schakel, dan valt de rest in duigen. Reden voor Natuurmonumenten om zich in te zetten voor het behoud van de natte heide, want alleen daar kan klokjesgentiaan groeien.
Nieuwe natuur
Het is moeilijk je voor te stellen dat het Rietschot een paar jaar geleden nog landbouwgrond was. Nu is het een uitkijkpunt met uitzicht op een gevarieerd landschap met vennen en veel verschillende soorten planten. Zeldzame planten als ronde zonnedauw en parnassia zijn al teruggekeerd op deze plek.
Natuurmonumenten heeft de akkers ingezaaid met haver, gerst en tarwe. In de zomer kleuren klaprozen en korenbloemen de bloem- en kruidenrijke akkerranden. Een thuis voor veel vlinders en andere insecten, die op hun beurt weer insectenetende vogels als tapuit en wulp aantrekken.
Bezoekersinformatie
Bereikbaarheid
- Infocentrum De Wakel
- Stendermolenweg 9, 7481 PR Haaksbergen (OV)
- 053 428 15 27
Je neemt vanaf Enschede de Haaksbergerstraat naar Haaksbergen (niet de N18!). Je rijdt door Usselo en ongeveer 3 km na Usselo sla je linksaf naar de Zonnebeekweg. Na 1,4 km ga je rechtsaf nar de Oude Haaksbergerdijk en volg je de borden naar parkeerplaats Molenbelt op het Buurserzand
Toegankelijkheid
Huisregels
Praktisch
Extra informatie
Direct naar
Wat wij hier doen
Wat doet Natuurmonumenten hier?
Als we niets deden, zou het typische heidelandschap van het Buurserzand veranderen in een saai, eentonig gebied. We koesteren de bijzondere soorten die hier leven zoals de levendbarende hagedis. Samen met andere partijen zorgen we voor een goede waterhuishouding in het gebied. Dat is heel belangrijk voor dopheide en klokjesgentiaan, die alleen voorkomen op vochtige bodems. We graven regelmatig de toplaag van de bodem af en halen opgeschoten boompjes weg. Zo blijft het gebied open. De Hereford-runderen helpen ons hierbij. Van mei tot november lopen zij rond op het Buurserzand en vreten het gras weg dat de heide anders zou overwoekeren.