Stop de watercrisis in Flevoland

Water: de bouwsteen van onze natuur

Bijna al het water in de natuur van Flevoland voldoet niet aan de Europese normen voor waterkwaliteit. Te veel meststoffen, bestrijdingsmiddelen en riooloverstorten vervuilen het water. En in tijden van wateroverlast wordt water te snel afgevoerd, terwijl het weinige water in de zomer vooral wordt gebruikt om gewassen te besproeien. Hierdoor ontstaat watertekort in de natuur.  

Dat is slecht voor planten en dieren, want water is de bouwsteen van onze natuur. Zeldzame planten verdwijnen, bomen kwijnen weg en weidevogels kunnen geen voedsel meer vinden in de droge poldergrond.

Laat je stem horen

Als we nu in actie komen, kunnen we deze watercrisis oplossen. Provincie en waterschap zitten nu aan tafel met boeren, bedrijven en natuurbeheerders om plannen te maken voor ons water en onze natuur. Plannen over hoe jouw provincie er de komende decennia uit gaat zien. Deze plannen moeten op 1 juli 2023 klaar zijn. Roep daarom jouw provincie en waterschap op om te zorgen voor schoon en voldoende water in Flevoland en teken de petitie!

Teken de petitie

Waterproblemen in Flevoland

Flevoland beschikt dankzij de lage ligging over genoeg water, maar de kwaliteit van het water is onvoldoende voor de natuur. Er wordt door de provincie en het waterschap gewerkt aan het halen van de doelen van de Kaderrichtlijn Water. Maar het lijkt er niet op dat die gehaald worden. Dat betekent verdere schade aan de natuur in Flevoland. Er zitten teveel gif- en voedingsstoffen in het water. Dat verstoort het natuurlijke ecosysteem. Gifstoffen horen niet thuis in de natuur. En voedselrijk water klinkt positief maar dat is het niet. Teveel voedingsstoffen zorgen ervoor dat het water groen van de algen en troebel wordt. Door gebrek aan licht verdwijnen kwetsbare en zeldzame waterplanten als kranswieren en krabbenscheer. Ook voor vissen is minder voedselrijk water zeer wenselijk.

Zwarte Meer en Marker Wadden

Het Zwarte Meer en Marker Wadden hebben last van een onnatuurlijk peilbeheer. In de zomer staat het hoog, in de winter laag. Voor de natuur is dat onwenselijk. Winters met overstromingen en droogval in de zomer zijn belangrijk voor deze gebieden. Dan kan riet zich uitbreiden en kunnen zandbanken ontstaan waar visdiefjes kunnen broeden. Met dit onnatuurlijke peil gebeurt dat nooit. In het Markermeer levert het onnatuurlijke waterpeil extra problemen op. De waterstand gaat pas vrij laat in het voorjaar omhoog. Dan broeden op Marker Wadden al kluten op de zandbanken en schelpenbanken. Als het waterpeil dan omhoog gaat is hun broedgebied niet meer veilig en kunnen ze met nest en al verdrinken. Ook verdwijnen met het hogere waterpeil laat in het voorjaar plekken waar de vogels voedsel kunnen vinden. Slikplaten komen onder water te staan. Juist op het moment wanneer vogels hun jongen grootbrengen en voldoende voedsel nodige hebben. In het Zwarte Meer hebben moerasvogels last van het onnatuurlijk peilbeheer. Zij leven vooral in riet dat in het water staat. Maar de rietoevers bestaan hier alleen nog maar uit riet dat op het land groeit. Door het onnatuurlijk peil wordt het dode plantmateriaal niet meer afgevoerd waardoor het in het rietland steeds verder ophoopt. Hierdoor wordt het rietland elk jaar droger en verdwijnen kritische moerasvogels.

Harderbos

Ook droogte is een probleem. Water gaat altijd naar de laagste plek. Dat betekent dat het grondwater dat vroeger aan de rand van de Veluwe naar boven kwam nu (deels) in Flevoland terecht komt. Dit grondwater wordt via kanalen en vaarten zo snel mogelijk Flevoland weer uitgewerkt. Daarmee zorgt de provincie direct voor de verdroging van de Veluwe. En in Flevoland zelf zorgen sloten in of bij natuurgebieden voor versnelde afvoer van water. Het resultaat is dat gebieden zoals het Harderbos in de winter nog nat zijn, maar al vroeg in het voorjaar droog worden. Daardoor verdwijnen kwetsbare planten die van water houden en zijn er minder plasjes en poelen beschikbaar voor libellen, kikkers, padden en salamanders. Om dit probleem aan te pakken zijn de sloten in het gebied in het verleden al afgedamd. Maar de sloten zijn tijdens de aanleg van de polder zo diep gegraven dat ze tot op het zand in de ondergrond gekomen zijn. Zand laat meer water door dan klei waardoor het water uit de sloten alsnog wordt afgevoerd. Daarom is Natuurmonumenten bezig de sloten in het bos geleidelijk te dempen of  ondieper te maken.

Harderbroek

Harderbroek bestaat uit uitgestrekte rietvelden, ruige moerassen, graslanden en pril oerbos. Het gebied kende een helder watersysteem maar door het inlaten van voedselrijk water is er een laag bagger om de bodem ontstaan. En er zit veel te veel vis voor de hoeveelheid water dat het gebied kent. Vooral de grote hoeveelheid karpers woelen de bodem met bagger om en maken het water naast voedselrijk ook nog eens troebel. Geoorde futen en roerdompen zijn voor het vinden van hun  prooi afhankelijk van helder water. Zij hebben last van de troebelheid en verdwijnen of op het punt daarvan.

Oplossingen

We willen gezonder water. En water beter vasthouden voor droge perioden. Voor gezonde natuur in Flevoland. Dat bereiken we alleen door ambitieuze plannen uit te voeren:

• Verminderen van voedingsstoffen en pesticiden in het water
• Voorkomen dat vervuild water van de stad en het land wegstroomt naar de natuur
• Tegengaan van versnelde afvoer van water
• Natuurlijker waterpeil in het Zwarte Water en Markermeer