Ga direct naar inhoud
Nieuws

Hoe maak je een insectenhotel?

11 april 2023 | Astrid Schoenmaker

De zon schijnt en de temperatuur gaat omhoog. Je ziet de eerste insecten al rondvliegen. Een dikke hommel, een citroenvlinder, een lieveheersbeestje…Ze komen een voor een tevoorschijn uit hun winterverblijf. Het is nu een mooie tijd om insectenhotels op te hangen. Mathiska legt uit hoe je zelf een insectenhotel of bijenhotel maakt met simpele materialen.

Insectenhotel voor allerlei dieren

Natuurlijk kun je naar de winkel gaan om een insectenhotel te kopen. Ze zijn er in alle soorten en maten. Maar waarom zou je niet zelf een hotel maken van wat je al in huis hebt of er in je tuin ligt? Een oude boomstronk, stengels of afgevallen takjes bijvoorbeeld. Heel moeilijk is dat niet en je recyclet materiaal dat je anders misschien weggooit.

Voor wie maak je een insectenhotel?

Bij een insectenhotel denk je misschien vooral aan (wilde) bijen. Maar er zijn nog veel meer kleine dieren die graag wegkruipen in zo’n prefab onderkomen. Vlinders, gaasvliegen, lieveheersbeestjes, sluipwespen, pissebedden, oorwurmen… Al die diertjes hebben verschillende soorten plekjes nodig om te schuilen en zich voort te planten.

Wilde bij in een insectenhotel

Wilde bijen onder de loep

Je hebt bijen die in groepen leven en grote nesten maken waar ze samen voor de jongen zorgen, zoals hommels. Maar de meeste wilde bijen leven solitair, in hun uppie dus. Ze bouwen hun nest meestal onder de grond, in hout of in een stengel. Dat is voor elke soort weer anders. De meeste wilde bijen leggen hun eitjes in gangetjes. Dat gaat zo. Het vrouwtje legt een eitje in het gangetje en doet daar ook wat voedsel bij. Dan maakt ze een soort wandje en legt het volgende eitje. Dit gaat net zolang door tot het gangetje vol is. In het voorjaar komen de jonge bijtjes uit. De eerste is altijd een mannetje. Die blijft bij het nest rondhangen totdat de vrouwtjes uitkomen. Die bevrucht hij dan. De bevruchte vrouwtjes vliegen vervolgens weg om een eigen nestplek te zoeken. De cirkel is rond.

En nu is het tijd  om zelf aan de slag te gaan! Mathiska heeft in haar tuin verschillende soorten insectenhotels voor wilde bijen.

Een eenvoudig insectenhotel

Je maakt zo’n hotel heel simpel door in een blok hout of boomschijf verschillende soorten gaatjes (2 tot 9 mm doorsnede) te boren. Maak de gaatjes lekker diep (gebruik de hele lengte van je boortje), zodat er meerdere nestcellen achter elkaar in passen. Even oppassen dat je niet door het hout heen boort. De achterkant moet dicht blijven. Zorg dat het hout niet te veel splintert, anders beschadigen de bijen hun vleugels. Het maakt niet uit welk hout je gebruikt, bijvoorbeeld eik, esdoorn, es, beuk of els. Als het maar niet geïmpregneerd is.

Hang het insectenhotel op een warm, zonnig plekje in je tuin.

Simpel insectenhotel

Een hotel van bamboe

Heb je nog wat oude bamboestokken in je tuin of schuur? Of misschien heb je zelf grote grassoorten in je tuin staan. Snij eens zo’n stengel doormidden. Is hij hol? Dan kun je hem goed gebruiken om een insectenhotel van te maken. Stengels van riet, vlier of braam werken ook heel goed. Zaag de stengels in stukken van minimaal 18 cm en zorg dat één kant dicht is. Bind de bamboestokken samen of stop ze in een blikje (met de open kant naar buiten).

Insectenhotel van bamboe

Een huis van steen

Je kent wel van die bakstenen met gaten erin. In het zuiden van Europa worden ze vaak gebruikt. Zet de stenen op zijn kant en bouw hier een mooi muurtje van in je tuin. De achterkant kun je opvullen met wat grond of leem. In de gaten maken wilde bijen hun nest.

Insectenhotel van steen

Een lemen hotel in een kistje

Maak voor weer andere soorten wilde bijen een hotel met leem. Bekijk in het filmpje hieronder hoe je dat doet.

Lemen hotel in een kistje

Zand voor graafbijtjes

Voor nog weer een andere groep insecten heb je eigenlijk alleen maar lekker warme, kale grond nodig. Zij graven zelf een gang en leggen hier hun eieren in. Misschien heb je deze graafbijtjes weleens gezien als je over een zandweggetje loopt. Thuis werkt het ook! Maak eens een stukje grond kaal en laat het zo. Dat is niet alleen feest voor de graafbijtjes, ook vogels houden wel van zo'n zandbadje.

Zandbij

Schuilen voor de regen

Insecten hebben in je tuin niet alleen een plek nodig waar ze een nestje kunnen bouwen. Ze willen ook ergens schuilen als het te koud, te warm, nat of winderig is. Dat kan heel goed in een heg van bijvoorbeeld klimop. Je kunt ook een kistje of een deel van je insectenhotel losjes vullen met takjes, dennenappels,  bladeren en de restanten van de afgestorven planten uit je tuin. Ook libellen en vlinders kruipen er graag in weg.

All inclusive

Als je een insectenhotel ophangt, zorg dan ook voor bloemen met stuifmeel in de buurt. Wilde bijen leggen bij elk eitje een klompje stuifmeel klaar. Heel ver vliegen doen ze niet. Dus zorg voor genoeg  bloeiende bloemen, bomen of struiken binnen een straal van 60 meter.

Maak van je tuin een thuis voor insecten

Er voltrekt zich een stille ramp...In nog geen 30 jaar is meer dan 75% van de insecten verdwenen. Daarom zetten we ons in voor de insecten in Nederland. Help jij mee? Kom in actie en maak van je tuin of balkon een thuis voor insecten. Ga aan de slag met de tips van boswachter Mathiska uit het insecten-red-pakket. Samen zorgen we ervoor dat de insectensterfte in Nederland stopt.
Vraag het insecten-actiepakket aan met gratis tuintips van Mathiska

Meer over insecten

Bekijk hier alle tuintips van boswachter Mathiska

En ter inspiratie wat mooie voorbeelden van megahotels voor allerlei soorten dieren:

Mega insectenhotel
Insectenhotel Nieuwkoop
Insectenhotel bouwen op Tiengemeten
Astrid Schoenmaker

Bioloog en tuinfan