Nationaal Park Zuid-Kennemerland

In het Nationaal Park Zuid-Kennemerland beheert Natuurmonumenten vier landgoederen: Duin en Kruidberg, Midden-Herenduin, Heerenduinen en Koningshof. Ze waren ooit eigendom van Amsterdamse kooplieden die hier hun eigen lustoord schiepen. De duinen dienden vooral als jachtgebied.

Na de Tweede Wereldoorlog verwierf Natuurmonumenten de landgoederen en kreeg de natuur voorrang. Dat zien we nu terug in het landschap. Je wandelt hier door prachtige duinlandschappen. Vrijwel ongemerkt gaan ze over in de andere duingebieden van het nationale park. Toch heeft elk landgoed zijn karakter behouden.

Duin en Kruidberg

Duin en Kruidberg is een wandelgebied in het noorden van het nationale park dat van oost naar west steeds opener wordt. Van parkbos naar duinbos, van begroeide duinhellingen naar open duin dat overgaat in het strand. Je gaat er duin op, duin af, met telkens een ander uitzicht.

Midden in Duin en Kruidberg ligt het Cremermeer, vernoemd naar de vroegere eigenaar J.T. Cremer. Een schatrijke ondernemer die in 1907 het huidige landhuis op Landgoed Duin en Kruidberg liet bouwen, destijds het grootste woonhuis van ons land. Hij liet ook het meer graven, verkocht het zand en zette er vis uit. Natuurmonumenten heeft het meer in 2012 minder diep gemaakt. Gunstig voor allerlei planten, vogels en waterbeestjes.

Midden-Herenduin

Landgoed Midden-Herenduin ligt aan de noordkant van het Nationaal Park. Het is een rustig wandelgebied waar hoge duinen afwisselen met duinvalleien en het Duinmeer, een gegraven plas met vogelkijkpunt. De hoge, droge delen zijn vaak begroeid met helmgras en duindoorn, die je aan hun oranje bessen kunt herkennen. In de vochtige laagtes vind je veel orchideeën en parnassia. En grote dieren zijn nooit ver weg. Schotse hooglanders en konikpaarden zorgen ervoor dat hun duin niet dichtgroeit. Hun graaswerk wordt aangevuld met het geknabbel van het damhert en konijn, duinbewoners die je misschien wel tegenkomt.

Heerenduinen

Landgoed Heerenduinen ligt in de noordoosthoek en ziet er heel anders uit. Je loopt hier over slingerende paadjes door prachtige duineikenbossen. De bomen zijn op leeftijd, hebben grillige vormen en veel ondergroei. Aan de randen staan ook veel dikke beuken.

In de duinen staan nog veel bunkers uit de Tweede Wereldoorlog. Ze hoorden bij de Atlantikwall, de Duitse verdedigingslinie langs de kust. Ze beschermden strategische punten bij IJmuiden en het Noordzeekanaal. Iets verderop, op landgoed Midden-Herenduin, kun je aan weerszijden van het pad nog een tankgracht zien. Het water moest eventuele vijandelijke tanks tegenhouden.

Koningshof

Ten zuiden van de spoorlijn naar Zandvoort ligt landgoed Koningshof, verscholen in de luwte van het binnenduin. Vanaf de parkeerplaats loop je eerst door het bloemrijke parkbos met smalle bospaadjes. Al snel zie je het riante landhuis uit circa 1900, dat boven de parkweide uitsteekt. Ervoor ligt een fraaie weide met bomengroepen. Het oorspronkelijke parkontwerp in de romantische Engelse landschapsstijl is tussen 2012 en 2014 hersteld. Lanen, boomgroepen, zichtlijnen en wandelpaden hebben in de geest van tuinarchitect Springer hun allure van weleer teruggekregen. Richting zee verandert het landschap en wandel je door duinbos met dennen dat geleidelijk overgaat in open duin.

Landgoederen en buitenplaatsen langs de duinrand: Beeckestijn

Langs de rand van de duinen zijn in de tussen de 16e en 19e eeuw veel landgoederen en buitenplaatsen ontstaan. Rijke Amsterdammers lieten een mooi huis bouwen op maximaal een dagreis van de stad, waar ze hun gasten luxueus konden ontvangen. Ook was het voor henzelf een welkome ontsnapping uit de drukke stad. Buitenplaatsen werden vooral 's zomers gebruikt en waren vooral om mee te showen. Beeckestijn is een van de mooist bewaarde buitenplaatsen, met een bijzondere bloemenwaaier, een kruidentuin en een baroktuin. Het parkbos eromheen neemt je mee door twee tuinstijlen: de Franse, geometrische stijl en de Engelse landschapsstijl met slingerpaadjes, verrassende doorkijkjes en romantische plekjes. Fiets er even naar toe, het is vlakbij Nationaal Park Zuid-Kennemerland. Bij Brasserie Beeckestijn kun je terecht voor lekkere koffie en lunch.

Het duin in

Bijna overal in het nationale park kun je vrij wandelen op de vele wegen en paden. Ook zijn er fietspaden en wandel- en fietsroutes die bij de verschillende ingangen beginnen.

Neem ook eens een kijkje in bezoekerscentrum De Kennemerduinen. Daar vind je het Duincafé en een winkel. Bij de informatiebalie hebben ze leuke tips voor kinderfeestjes. Voor koffie, een high tea of een luxe lunch kun je terecht bij het statige Landgoed Duin en Kruidberg, waar nu een hotel, restaurant en brasserie is gevestigd. Van april tot oktober kun je voor heerlijk ijs, huisgemaakte patat of broodje terecht bij Hoeve Duin en Kruidberg, tegenover de duiningang Duin en Kruidberg.

Nationaal Park Zuid-Kennemerland

Het Nationaal Park Zuid-Kennemerland is een duingebied van ongeveer 3.800 hectare tussen IJmuiden, Zandvoort en Haarlem. Dit Nationale Park is in 1995 ontstaan uit een samenwerkingsverband van Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, PWN, particuliere eigenaren, IVN, een aantal omliggende gemeenten en de provincie Noord Holland. Bescherming en natuurontwikkeling van dit bijzondere duingebied staat voorop.