Werken aan het heidelandschap
Natuurmonumenten voert op dit moment werkzaamheden uit voor het behoud van de heide op het Dwingelderveld. Met het maaien, plaggen en begrazen wordt de heide verarmd, net zoals dat in vroeger tijden gebeurde. Want als er geen beheer plaatsvindt, verdwijnt de heide, groeit het dicht en komt er bos.
Schapen en machines
In het Dwingelderveld zie je machines die delen van de heide maaien of chopperen (chopperen is héél kort maaien en dun laagje bodem meenemen). Dit gebeurt bijvoorbeeld bij de Davidsplassen en op de Benderse Berg. Het maaisel van de heide wordt gebruikt in de schaapskooi als strooisel. De Drentse Heideschapen grazen ook op de heide. Elke dag gaan er twee grote kuddes met herder en honden de hei op. Maar er staan ook groepen schapen in flexibele, wolfwerende rasters. Deze schapen grazen langere tijd op een bepaalde plek, waardoor het zeer grondig wordt ontdaan van grassen en jonge boompjes. Vooral op plekken waar net gewerkt is wordt deze manier van begrazing toegepast. Bijvoorbeeld bij het heideveld in de Anserdennen, aan het Witteveen of de ijsbaan in Ansen.
Dopheide en heideblauwtje vind je op het Dwingelderveld
Arm landschap
De heide was vroeger een plek waar mensen uit de streek bouwmateriaal, strooisel en brandstof vonden. Zo werden heideplaggen gebruikt in de potstal en daarna samen met de schapenmest over de essen verspreid om de vruchtbaarheid te verbeteren. Het veen uit de vennen werd als turf gebruikt en bij de zandverstuivingen kon je zoveel zand halen als je nodig had. Al deze activiteiten maakten dat het Dwingelderveld steeds armer werd. De heide werd ook wel de ‘Woeste grond’ genoemd. De enige dieren die hier nog een beetje op konden grazen waren Drentse heideschapen, die het dieet van heide, jonge boompjes en pijpenstro aankonden. Een effect van de verarming was dat zich specifieke planten en dieren vestigden, wat nu een groot deel van de natuurwaarde is.
Plaggen steken ging vroeger met de hand
Andere tijden
Omdat de heide niet meer wordt gebruikt als bouwmarkt en de uitstoot van stikstof zorgt voor een aanvoer van meststoffen door de lucht, is de situatie op de heide veranderd. Heide houdt van voedselarme omstandigheden, terwijl concurrerende soorten zoals grassen en bomen nu juist harder kunnen groeien. Maar de uitgestrekte heide willen we behouden. Bezoekers, bewoners en beheerders waarderen de heide vanwege de natuurwaarden én de cultuurwaarden. Daarom is het hard nodig om werkzaamheden uit te blijven voeren.
Tijdelijke schapenbegrazing bij de Anserdennen
