Themadag “Boer in balans met natuur”

Zo’n 80 belangstellenden waren te gast op de boerderij van de familie van Herwijnen te Hedel.  Zij bezochten het natuurgebied de Hedelse Bovenwaard van Natuurmonumenten waar de “droge” koeien (die niet gemolken hoeven te worden ) geweid worden. Deze samenwerking levert een betere biodiversiteit op en beperkt opslag van struiken en bomen zodat het gebied ook geschikt blijft als hoog  waterberging van de Maas. Gebruik van kunstmest niet nodig.  Fons Mandigers, gebiedsmanager van Natuurmonumenten verzorgde een interessante rondleiding in het natuurgebied. De plas die in het gebied ligt en door zandwinning is ontstaan heeft een diepte van 40 meter en kan in een etmaal een peilwisseling van wel anderhalve meter hebben. De blauwe- en zilverreiger, groene specht, ganzen en zwanen kwamen voorbij. Een fladderiep bleek bestand te zijn tegen de iepziekte die vele iepen in Nederland het leven heeft gekost. Exoten zijn ook in dit gebied een bedreiging evenals de bramen die regelmatig geklepeld moeten worden.

Terug op de boerderij werd de middagpauze gehouden. Een heerlijke pompoensoep  gemaakt door de vrouw van Jan Wolters (LC-lid) werd geserveerd. Daarnaast had de familie van Herwijnen voor koffie, thee en vele ‘planet proof’ melkproducten gezorgd. Zittend op grote strobalen  onder toeziend oog van diverse nieuwsgierige koeien, deden alle bezoekers zich te goed aan al dit lekkers.

Na de lunch nam Joost van Herwijnen de bezoekers mee voor een rondleiding door het boerenbedrijf. Als eerste werden de kalfjes bewonderd.  Zij krijgen de eerste tijd de voedselrijke biestmelk van de moederkoe, maar gaan al snel over op andere voeding. De koe wordt tweemaal daags gemolken en geeft tussen de 50 en 70 liter voor menselijke consumptie. In een ander stal stonden de koeien die op natuurlijke wijze door de stier gedekt worden. Mooi was te zien dat er een grote ruimte met veel stro aanwezig is waar koeien in alle rust kunnen kalven.

In een grote in 2015 gebouwde stal is plaats voor 170 koeien. Uiteraard is de uitstoot van ammoniak aan de orde geweest. Mest en urine wordt nog niet gescheiden. De boer vertelde dat hij scherp let op de voeding voor het vee. Er wordt zo weinig mogelijk gebruik gemaakt van krachtvoer. Ten eerste moet dit van ver aangevoerd worden en ten tweede is het ook nog erg duur ook. Daarnaast, en dat is heel belangrijk, levert krachtvoer extra ammoniak op en dat heeft een slechte invloed  op de natuur. Minder eiwitrijk voer zorgt voor minder milieubelasting zo vertelde hij. “Wat er aan de voorkant niet in gaat, komt er aan de achterkant ook niet uit”. Op deze wijze is deze boer op weg naar “Planet proof”. Daar horen overigens ook naleving van tal van andere regels bij, zoals bijvoorbeeld het verbod op milieubelastende middelen tegen onkruidbestrijding op het bedrijfsterrein. Alle melkkoeien lopen overdag uiteraard in de wei en daarvoor ontvangt hij 1,5 cent extra per liter melk als beloning.

Aan het einde van deze geslaagde dag hadden alle deelnemers een beeld van de wijze waarop deze boer met Natuurmonumenten samenwerkt. Ook werden keuzes en dillema’s binnen dit bedrijf met de belangstellenden gedeeld . Er was veel waardering voor de openheid waarmee de deelnemers ontvangen werden. Alle bezoekers gingen naar huis met een indruk  waarop deze boer met zijn bedrijf op weg is  “Planet proof” te worden.

Aan het einde van de dag werden de familie van Herwijnen, de excursieleiders van Natuurmonumenten en de organiserende Ledencommissie hartelijk bedankt. Deze excursie hopen we zoals gezegd in het  voorjaar te kunnen herhalen. Een algehele foto-impressie van de dag is te zien in de fotomap.