Ga direct naar inhoud
Nieuws

Natuurherstelwerkzaamheden Empese en Tondense Heide fase 2 hervat

11 september 2023 | Ramona Fredriks

De natuurherstelwerkzaamheden in natuurgebied Empese en Tondense Heide zijn na afloop van het broedseizoen weer in volle gang. De komende periode concentreren de werkzaamheden zich op de deelgebieden Veldbeek Noord, Veldbeek Zuid en Blaarsloot.

Dempen Blaarsloot

Veldbeek Noord

Binnen het deelgebied Veldbeek Noord wordt binnenkort gestart met het vervolg van het plaggen en afvoeren van de grond ten zuiden van de Lage Steenweg en Hallsedijk 35.

Voor het dempen van de Veldbeek Noord is een watervergunning nodig, omdat deze activiteit een effect heeft op het oppervlaktewater en op het grondwater. Er moet nog nadere afstemming plaatsvinden tussen Waterschap Vallei en Veluwe, Provincie Gelderland, enkele grondeigenaren en Natuurmonumenten om tot een zo optimaal mogelijk waterbeheer te komen. Zodra de vergunning door het waterschap wordt verleend, informeren wij iedereen dat de gegevens van de aanvraag zijn in te zien op de website van Waterschap Vallei en Veluwe.

Veldbeek Zuid

In de maand september worden de 3 retentiegebieden langs het zuidelijke deel van de Veldbeek aangelegd. De gebieden langs de Veldbeek Zuid worden daarvoor afgegraven en verdiept. Voor deze werkzaamheden is op 2 maart 2023 een watervergunning verleend.

Het hoofddoel van de 3 retentiegebieden is het tijdelijk bergen en vasthouden van water in situaties met een teveel aan regenwater. De nieuwe oevers worden als natuurvriendelijke oever met een flauw talud afgewerkt. Dankzij een natuurvriendelijke oever wordt er - in tegenstelling tot een harde rechte oever - ruimte gegeven zodat oeverplanten en dieren zich kunnen vestigen. Dit zorgt voor meer leven in en om het water en een grotere biodiversiteit.

Retentie 2

Aanleg retentiegebied langs Veldbeek Zuid (Retentie 2).

Blaarsloot

In augustus is gestart met het dempen van de bestaande Blaarsloot en het graven van een stuk nieuwe Blaarsloot op de grens tussen de percelen van Jaap Grolleman en Natuurmonumenten. De Blaarsloot wordt in zuidelijke richting verplaatst. Daarnaast wordt de bodemhoogte van de nieuwe Blaarsloot een stuk hoger dan die van de oude Blaarsloot. Hierdoor zal er minder verdroging van de Eerbeekse Hooilanden plaatsvinden.

De functies van de te dempen Blaarsloot (sloot , plas-dras berm en wandelpad) zullen worden verplaatst naar de nieuw te graven Blaarsloot. Met plas-dras berm wordt een geleidelijke overgang bedoeld van droge walkant, via een licht afhellende oever naar een waterpartij. Geleidelijke overgangen zorgen voor een gevarieerde flora en fauna en zo’n brede natuurlijke oever kan als buffer worden gebruikt bij tijdelijke hogere waterstanden. Begin september worden de werkzaamheden bij de nieuwe Blaarsloot afgerond.

Aanleg nieuwe Blaarsloot met sloot en plas-dras berm

Aanleg nieuwe Blaarsloot met sloot en plas-dras berm.

Voorde in de Lage Steenweg

Eind september wordt gestart met de aanleg van de voorde (doorwaadplaats) in de Lage Steenweg. Deze voorde gaat een verbinding creëren tussen beide zijdes van de Lage Steenweg, zodat het water van hoger gelegen gebied naar lager gelegen gebied kan stromen.

Natuurherstel 

Provincie Gelderland, Waterschap Vallei en Veluwe en Natuurmonumenten realiseren samen de juiste omstandigheden waardoor de natuurlijke en afwisselende vegetatie in het Natura 2000-gebied Empese en Tondense Heide kan terugkeren. De natuurherstelmaatregelen zijn vastgelegd in het beheerplan landgoederen Brummen. Met het tegengaan van het dichtgroeien van het open gebied, het herstellen van het hydrologische systeem op basis van oude landschapsvormen en het daarmee verbeteren van het leefgebied van planten- en diersoorten zal de Empese en Tondense Heide zich verder kunnen ontwikkelen tot een prachtig natuurgebied.

Natuurlijke spons

Robuuste, aaneengesloten natuurgebieden met een gezonde waterhuishouding zijn beter bestand tegen weersextremen als gevolg van klimaatverandering. Het creëren van natuurlijke klimaatbuffers biedt kansen om water in tijden van overlast te bergen en in tijden van droogte vertraagd af te voeren en zo dus te laten werken als natuurlijke sponzen.

Klimaatbuffers alleen zijn echter niet genoeg. Uit veel natuurgebieden lekt oppervlakte- en grondwater weg omdat omliggende gronden droog gehouden worden met greppels, drainagebuizen en sloten. Door buffer- of overgangszones rond natuurgebied Empese en Tondense heide in te richten, kan het gebied veel meer water vasthouden en kunnen grondwaterreserves worden opgebouwd om droge tijden te doorstaan en de natuurkernen te beschermen.

Winst voor de natuur

De gezonde waterhuishouding van de Empese en Tondense Heide levert straks nieuwe begroeiing op zoals natte heide, nat heischraal grasland en blauwgrasland. Na het hydrologisch herstel verwachten we dat het grondwater weer tot in de wortelzone van de planten kan komen, omdat het niet langer door sloten wordt afgevoerd. Nieuwe planten zorgen ook weer voor nieuwe insecten en andere bewoners, oftewel een toename van biodiversiteit. Dat is goed nieuws want als de biodiversiteit hoger is, is het ecosysteem robuuster en kunnen planten en dieren er gemakkelijker overleven.

Blauwe knoop in blauwgrasland

Blauwe knoop groeit in natte tot vochtige voedselarme graslanden. De plant is een kenmerkende soort van blauwgraslanden die in de winter onder water staan en in de zomer oppervlakkig uitdrogen.

Volg de laatste ontwikkelingen

Wil je op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen? Houd de projectpagina in de gaten of meld je hier aan voor de digitale nieuwsbrief.

Ramona Fredriks
Ramona Fredriks